WFOŚiGW w Gdańsku: W trosce o groszek wielkoprzylistkowy

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku podpisał umowę z prof. Jackiem Herbichem na ocenę stanu populacji groszku wielkoprzylistkowego w rezerwacie przyrody Opalenie. Zadanie zrealizowane zostanie w ramach projektu „Ochrona bioróżnorodności rezerwatów przyrody Pomorza”, prowadzonego przez WFOŚiGW w Gdańsku oraz Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska.

Rezerwat Opalenie leży na Kociewiu, w gminie Gniew. Zajmuje 8,61 ha powierzchni. Część rezerwatu porasta stuletni las świerkowy, resztę las mieszany z licznymi gatunkami roślin ciepłolubnych, w tym groszkiem wielkoprzylistkowym. Stanowisko groszku w „Opaleniu” jest jedynym w województwie pomorskim. Rezerwat został utworzony m.in. w celu ochrony tego cennego gatunku roślin. Dzięki działaniom dofinansowanym przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku, mamy największą populację groszku wielkoprzylistkowego w Polsce – wyjaśnia Iwona Beszczyńska – kierownik Zespołu ds. Ochrony Przyrody i Edukacji Ekologicznej w WFOŚiGW w Gdańsku.  

Groszek wielkoprzylistkowy znajduje się pod ścisłą ochroną. Jest zagrożony wyginięciem. W Polsce występuje bardzo rzadko, badacze szacują, że tylko w 30 miejscach. W całym kraju żyje około 1 100 osobników tego gatunku. W środkowej i południowej Polsce stwierdzono spadek jego liczebności.  Rezerwat Opalenie wraz z przylegającym odcinkiem pasa drogowego jest obecnie najliczniejszym stanowiskiem  tego gatunku w Polsce i chroni nawet 1/3 krajowej populacji, mimo iż jest to miejsce na granicy zasięgu jego występowania.

W ramach projektu „Ochrona bioróżnorodności rezerwatów przyrody Pomorza”, przeprowadzane są metaplantacje, czyli przesiedlenia roślin z pobocza drogi w głąb rezerwatu Opalenie. Wycinane drzewa, które zacieniają stanowiska groszku i wapnowane gleby – wszystko po to, aby przesadzone rośliny miały jak najlepsze warunki do życia. To skomplikowany proces, gdyż groszek wielkoprzylistkowy jest delikatną rośliną zielną. Rośliny są wykopywane z korzeniami  i przenoszone wraz z bryłą ziemi w odpowiednie miejsce.

Prof. Jacek Herbich od kilkudziesięciu lat monitoruje stan populacji groszku wielkoprzylistkowego w rezerwacie Opalenie. Ocenia efektywność wykonanych zabiegów, w tym liczbę i stan roślin, które zostały przesadzone w poprzednich latach.

Badania nad groszkiem przylistkowym prowadzone są w ramach projektu „Ochrona bioróżnorodności rezerwatów przyrody Pomorza”. Realizujemy przede wszystkim działania ochrony czynnej służące zachowaniu populacji cennych gatunków roślin i zwierząt, poprawie stanu muraw kserotermicznych oraz stanu torfowisk i innych ekosystemów hydrogenicznych w naszym regionie. Prowadzimy również działania z zakresu edukacji ekologicznej – m. in. przygotowujemy i publikujemy artykuły prasowe na temat rezerwatów przyrody objętych projektem oraz organizujemy plenerowe warsztaty edukacyjne na temat walorów przyrodniczych, celu ochrony i zagrożeń dla poszczególnych rezerwatów – wyjaśnia Joanna Miniewicz – uczestnicząca w projekcie od początku jego realizacji, starszy inspektor w WFOŚiGW w Gdańsku.

Projekt „Ochrona bioróżnorodności rezerwatów przyrody Pomorza” realizowany jest ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego 2014-2020.