NFOŚiGW: Energia z węgla – Polska bez smogu. NFOŚiGW na rzecz jakości powietrza

Działania „antysmogowe”, czyli jak Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej włącza się w batalię o czystsze powietrze i lepszą jakość życia mieszkańców – to temat konferencji prasowej Zarządu NFOŚiGW, która odbyła się 5 grudnia w Krakowie. Spotkanie z mediami było elementem wyjazdu studyjnego dla dziennikarzy, zorganizowanego przez Narodowy Fundusz – pn. „Energia z węgla – Polska bez smogu. NFOŚiGW na rzecz jakości powietrza” – na terenie Małopolski i Górnego Śląska a więc regionów, w których problem smogu jest odczuwalny w szczególności.

W konferencji prasowej Narodowego Funduszu uczestniczyli: Prezes Zarządu NFOŚiGW dr inż. Kazimierz Kujda, Zastępca Prezesa Zarządu NFOŚiGW Artur Michalski, Prezes Zarządu WFOŚiGW w Krakowie Małgorzata Mrugała, Małopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Paweł Ciećko, Prezes Zarządu MPEC S.A. w Krakowie Jan Sady, Dyrektor Jednostki Realizującej Projekt „Program Ograniczania Niskiej Emisji” w MPEC S.A. w Krakowie Janusz Miechowicz oraz Prezes Zarządu „Geotermia Podhalańska” S.A. w Zakopanem Wojciech Ignacok.

W trakcie spotkania wielokrotnie podkreślano, że poprawa jakości powietrza, czyli popularnie nazywana „walka ze smogiem”, wymaga działań różnorodnych – np. unormowania jakości paliw, ustalenia standardów pieców/palenisk, likwidacji tzw. kopciuchów, rozwoju sieci ciepłowniczych oraz ciepłownictwa niskoemisyjnego, rozwoju sieci pomiarowych i monitoringowych, rozwoju transportu niskoemisyjnego, w szczególności samochodów elektrycznych i hybrydowych.

NFOŚiGW stanowi istotny (ale przecież niejedyny) element finansowy w realizacji tego bloku zadań. Ważną w tym rolę pełnią lub będą pełnić: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW), regionalne programy operacyjne (RPO), budżety samorządów i inne.

Podczas konferencji Prezes Zarządu NFOŚiGW Kazimierz Kujda przedstawił prezentację na temat Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz jego roli w systemie finansowania ochrony środowiska w Polsce. W swojej wypowiedzi podkreślił, że w latach 1989-2016 – w ramach środków własnych NFOŚiGW – zawarto umowy na kwotę 45,4 mld zł przy wartości  całkowitej dofinansowanych inwestycji 144,1 mld (wpływy z opłat i kar dla tego okresu wyniosły 25,1 mld zł). Zwrócił także uwagę, że wpływy z podatków, również dla samorządów, przy realizacji tych umów to 60 mld zł. Z kolei w ramach POIiŚ 2014-2020 zawarto dotychczas 655 umów na kwotę 20,5 mld zł, a dofinasowanie tych umów z UE to 11,1 mld zł. Co więcej, Prezes Narodowego Funduszu przedstawił najważniejsze inwestycje dofinansowane przez NFOŚiGW w woj. małopolskim i woj. śląskim ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień ochrony powietrza. Zaakcentował, że najważniejszą rolę w realizowanych projektach pełnią inwestycje w ciepłownictwo, choćby ze względu na sprawność energetyczną tych procesów w porównaniu z paleniskami indywidualnymi.

Z kolei prezentację na temat działań NFOŚiGW wspierających poprawę jakości powietrza w Krakowie przedstawił Zastępca Prezesa Zarządu NFOŚiGW Artur Michalski, który stwierdził, że m.in. dzięki realizacjom dofinasowanym przez NFOŚiGW i fundusze wojewódzkie – jakość powietrza, także w Krakowie poprawia się systematycznie. Omówił pomoc finansową ze środków krajowych i unijnych w zakresie ochrony powietrza i efektywności energetycznej w Krakowie i Małopolsce. Przedstawił także zestawienie działań/poddziałań I osi priorytetowej Zmniejszenie efektywności gospodarki oraz programów priorytetowych NFOŚiGW dla poprawy jakości powietrza. W szczególności zaakcentował efekty energetyczne i ekologiczne z dużych inwestycji – Akumulator ciepła (dotacja 20,0 mln zł) i kocioł na biomasę (dotacja 13,3 mln zł) w Elektrociepłowni „Kraków”.

Natomiast Prezes Zarządu WFOŚiGW w Krakowie Małgorzata Mrugała podczas spotkania omówiła kwestię pomocy finansowej Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie w zakresie likwidacji niskiej emisji na terenie Małopolski. Przedstawiła sposoby rozwiązywania problemów ograniczania niskiej emisji w Krakowie i woj. małopolskim – program Kawka (realizowany przy współpracy z NFOŚiGW) i program PONE (ograniczania niskiej emisji w woj. małopolskim). W ramach tych projektów WFOŚiGW zaangażował ponad 100 mln zł. Dotacja z NFOŚiGW w programie Kawka wyniosła 65,2 mln. Prezes Małgorzata Mrugała przedstawiła również założenia programu Jawor, polegającego na termomodernizacji budynków jednorodzinnych o powierzchni docieplanej poniżej 600 m2.

W trakcie spotkania dziennikarze uzyskali odpowiedzi na pytania dotyczące m.in. spalarni odpadów w Krakowie, rozwoju energii geotermalnej na Podhalu (np. WFOŚiGW przeznacza na prace projektowe w tym zakresie 1 mln zł), środków finansowych pozostałych (w Krakowie na lata 2017-2018 jest to kwota ok. 13 mln zł ze środków NFOŚiGW) na realizację programu Kawka, zasięgu opracowań Planów Gospodarki Niskoemisyjnej (PGN) w gminach.

Konferencja odbyła się w ramach wyjazdu studyjnego dla dziennikarzy, którzy w dniach 5-6 grudnia wizytują – dofinansowane przez NFOŚiGW – inwestycje w zakresie ochrony powietrza w Krakowie, Zabrzu, Bytomiu i Katowicach .