NFOŚiGW: 150 mln zł z NFOŚiGW na budowę stopnia wodnego na Odrze w Malczycach

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej udostępni 150 930 000 zł niskooprocentowanej pożyczki na ukończenie budowy stopnia wodnego w Malczycach. Beneficjentem i podmiotem odpowiedzialnym za realizację tego bardzo potrzebnego w regionie przedsięwzięcia jest Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.

Inwestycja będzie realizowana na Dolnym Śląsku, w obszarze działania PGW WP – Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu, w rejonie miejscowości Malczyce. Udzielenie wspomnianej pożyczki umożliwia program priorytetowy NFOŚiGW pn. Przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska z likwidacją ich skutków, Część 1) Dostosowanie do zmian klimatu. Dodatkowo inicjatywa ma być wsparta środkami z rezerwy celowej budżetu państwa. Koszty całkowite tej inwestycji są szacowane na 273 860 000 zł. Umowę o otwarciu linii pożyczkowej dla projektu podpisali 21 czerwca br. w siedzibie NFOŚiGW: Zastępca Prezesa Zarządu NFOŚiGW Anna Król oraz Prezes PGW Wody Polskie Przemysław Daca.

Przy realizacji projektu przewidziany został bardzo szeroki zakres prac. Nastąpi dokończenie budowy przegrody istniejącego koryta Odry, którą zaprojektowano jako jaz stały o długości 300 m (w tym długość części przelewowej wyniesie 130 m). Kompleksowego wykończenia i oddania do użytku będzie wymagała także baza elektrowni wodnej o mocy 9 MW, stanowiąca kolejny krok w wykorzystaniu w Polsce odnawialnych źródeł energii (OZE). Przewidziana została także finalizacja budowy śluzy żeglownej o długości 190 m, szerokości 12 m i wysokości 12 m oraz awanportu śluzy (głębokość górnego awanportu wynosi 3,5 m, a dolnego – odpowiednio  – od 2,5 m do 9,10 m). W planie uwzględniono również odtworzenie zniszczonych dróg dojazdowych do obiektu. Cała inwestycja ma zostać sfinalizowana do końca grudnia 2019 r.

Budowa stopnia wodnego w Malczycach przyniesie liczne korzyści ekologiczne i społeczne. Przede wszystkim przyczyni się istotnie do zapewnienia bezpieczeństwa przeciwpowodziowego regionu, choć także będzie chronić okoliczne tereny przed przesuszeniem. Zakończenie przedsięwzięcia będzie istotnym krokiem w kierunku zorganizowania w Polsce odpowiedniego systemu dużej retencji.

Obiekt zapewni utrzymanie optymalnego poziomu wód gruntowych i zarazem ustabilizuje poziom wody w rzece, co będzie miało duże znaczenie dla żeglugi. Od dłuższego czasu trwają bowiem starania o uzyskanie i stałe utrzymanie 4 klasy żeglowności na Odrze. Niezbędnym warunkiem jest właśnie budowa stopni wodnych.

Elektrownia ulokowana przy stopniu wodnym, niezależnie od bieżącej pracy, będzie mogła zostać włączona do krajowego systemu elektroenergetycznego. Wzmocni to generalną wydolność energetyczną w Polsce. A co istotne, energia wyprodukowana przez odnawialne źródło – w tym przypadku spiętrzoną wodę – będzie powodować obniżenie emisji CO2 do atmosfery.

– Funkcją podstawową przedsięwzięcia w Malczycach jest przeciwdziałanie dużej erozji wgłębnej na Odrze, która wystąpiła poniżej stopnia wodnego w Brzegu Dolnym. Trzeba także przypomnieć, że brak tej formy uregulowania rzeki negatywnie wpływał na okoliczne tereny, które były bardzo suche – wyjaśnił po podpisaniu umowy Prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, Przemysław Daca. – Oprócz tego inwestycja doprowadzi do przedłużenia szlaku wodnego o kolejne kilkadziesiąt kilometrów od stopnia wodnego we wspomnianym Brzegu Dolnym, a docelowo umożliwi uzyskanie parametrów międzynarodowej drogi wodnej. Śluza również będzie miała taki ważny atrybut: 5 klasę żeglugową – dodał szef PGW WP.

Prezes Przemysław Daca podkreślił ponadto, że stopień wodny na Odrze w Malczycach będzie zaopatrzony w elektrownię wodną, która – produkując czystą, „zieloną” energię, przyniesie zarazem dochody.

– I będziemy mieć jeszcze walor działania przeciwpowodziowego, czyli wsparcie dla bezpieczeństwa mieszkańców okolicznych gmin, którzy od wielu lat są żywo zainteresowani finalizacją inwestycji. Jak pamiętam, na spotkaniach, które odbywały się w rejonie dolnośląskim, zawsze padało pytanie z ich strony: „Kiedy wreszcie zostanie ukończona budowa stopnia wodnego w Malczycach?”. Ten obiekt to taki „wyrzut sumienia” polskiej gospodarki wodnej, obok zbiornika Świnna Poręba. Tym bardziej więc się cieszę, że możemy dokończyć inwestycję i skupić się na pozostałych, długoterminowych zadaniach, które zostały wyznaczone Wodom Polskim przez Ministra Marka Gróbarczyka – podsumował Prezes PGW WP Przemysław Daca.